نامهای متداول: خرزهره
نام انگلیسی: Oleander
نام علمی: Nerium oleander
خانواده: APOCYNACEAE
نوع: درختچه همیشه سبز
اندازه متوسط: 6*4
فرم: گلدانی
بافت : متوسط تا خشن
رنگ برگ ها: سبز
فصل گلدهی: اوایل بهلر
رنگ گل ها: سفید، صورتی، زرد، قرمزف ارغوانی
رنگ خزان: -
کاربرد در فضای سبز و محوطه سازی: پرچین، بادشکن ، کنار خیابان و وسط باند بزرگراه ها، ساحل دریا
گونه فوق از گونه های معروف خرزهره است که بومی نواحی مدیترانه و اروپای شرقی است و در ایران نیز به فراوانی تقریبا در اکثر استان های کشور دیده میشود.گیاهی است همیشه سبز با گل های زیبا که معمولا در اواخر بهار گل می دهد. رشد ان به صورت بوته ای همراه با تولید پاجوش های متعدد است که باعث می شود گیاه فرم گلدانی (VASE ) به خودش بگیرد.برگ های سبز تیره چرمی، نازک و کشیده است و پشت آن با کرک های ریز نقره ای پوشیده است. گیاهی مقاوم به شرایط نامساعد خاک از قبیل کم آبی، زهکشی ضعیف، PH بالا و نیاز به مراقبت چندانی ندارد. نیازمند افتاب کامل است و آلودگی هوا را می تواند تحمل کند و دارای شاخه و برگ سمی است و حتی برخی اوقات تماس با برگ های آن نیز می تواند حساسیت ایجاد کند. افات مهم ان شته ها و شپشک ها هستند. با هرس مناسب علاوه بر اینکه می توان شاخه های آلوده را حذف کرد، می توان گیاه را به فرم دلخواه تبدیل کرد. در استان های جنوبی کشور به آن جاروجور هم گفته می شود. به راحتی توسط قلمه نرم و نیمه خشبی تکثیر می یابد.
ازدیاد و تکثیر گیاه خرزهره:
بذرها در اواخر پاییز بعد از یک دوره سرما که باعث می شود غلاف بذرها باز شود جمع آوری می شوند. سپس بلافاصله بذرها با مالش بر روی غربال های سیمی جدا شده و بعد کاشته می شوند. جوانه زنی در عرض 3 – 2 هفته انجام خواهد شد. قلمه های نیمه خشبی تهیه شده در تابستان در شرایط مه افشانی ریشه دار خواهندشد. روش دیگر خوابانید ساده می باشد.
توضیحات در مورد گیاه و شرایط نگهداری آن:
خاک
به خاکی با زهکشی مناسب نیاز دارد. در گیاهان جوان هنگامی که دیدید ریشه ها از منافذ انتهایی گلدان خارج شده اند، باید گلدان را تعویض نمایید. ولی گیاه بالغ تعویض مکرر گلدان را دوست ندارد. در صورت کمبود مواد غذایی، گیاه رشد چندانی نخواهد داشت و برگ ها نیز ضعیف و رنگ پریده و گل ها ریز می شوند و یا گلدهی متوقف می شود.
مصرف ماهانه کود محلول گیاهان آپارتمانی این مشکل را برطرف می کند.
روشهای ازدیاد و تکثیر:
تکثیر
به دو طریق قلمه چوب نیمه سخت و بذر تکثیر می شود.
در بهار و تابستان و بعد از اتمام گلدهی قلمه ای به طول ۱۵ سانت را انتخاب، برگ های پایینی را حذف و در آب ریشه دار نمایید.
می توانید ۱۰ سانت از قلمه را در بستری از پیت موس و پرلیت مرطوب فرو کرده و هنگامی که طول ریشه ها به ۳ سانت رسید به گلدان اصلی منتقل نمایید.
بذر خرزهره برای جوانه زنی نیاز به نور و دمای ۲۰درجه دارد. بنابراین بذرها را در بستری سبک با زهکشی خوب و خیلی سطحی بکارید. جوانه زنی بذرها یکماه طول می کشد
نور
خرزهره گیاهی آفتاب دوست است و به حداقل ۶ ساعت آفتاب مستقیم در روز نیاز دارد. در مناطقی که تابستان های بسیار داغ دارند، توصیه می شود که آن را در مکانی نیمه سایه بکارند تا از آفتاب سوزان بعدازظهر در امان بماند. نور کم محیط منجر به کاهش گلدهی و کم رنگ شدن گل ها می شود.
دما و آب و هوای ایده آل:
کاربردها:
خواص دارویی و درمانی:
طریقه مصرف:
کود دهی:
هرس خرزهره :
گیاه خرزهره نیاز به هرس کردن دارد. چگونگی هرس کردن بستگی به ظاهری که می خواهید گیاه شما داشته باشد، دارد.
هرس به شکل بوته:
اگر می خواهید که گیاه شما حالت بوته ای داشته باشد، چند ساقه مسن را تا نزدیکی سطح خاک قطع کنید تا شاخه های جوان که که گل های بیشتری تولید می کنند، رشد کنند. اگر در بهار اقدام به هرس نمایید، رشد شاخه های جدید تحریک و گیاه در تابستان گلدهی بیشتری خواهد داشت.
در تابستان و پس از اتمام گلدهی نیز برای جلوگیری از بلند شدن بیش از اندازه شاخه ها، اقدام به سرزنی نموده و شاخه ها را کوتاه کنید. برای جلوگیری از شلوغ شدن مرکز گیاه نیز می توانید پاجوش ها را کوتاه کنید.
هرس به شکل درختچه با چند ساقه اصلی:
اگر می خواهید گیاهچه ای بلند با چند ساقه اصلی داشته باشید، همه ساقه ها را بجز ساقه اصلی قطع کرده و برگسار قسمت پایین ساقه اصلی را نیز حذف نمایید. برای متراکم تر شدن تاج گیاه، انتهای ساقه های بالایی را سرزنی کرده تا رشد شاخه های جانبی بالایی تحریک شده و شاخه های جانبی پایینی را قطع کنید.
درختچه یا درخت کوچک همیشه سبز و بومی نواحی نیمه گرمسیری جنوب شرق آسیاست. برگ های آن شباهت زیادی به برگ های درخت زیتون دارد.
پوسته ساقه های بالغ خاکستری است، ولی ساقه های یکساله سبز_زرد هستند. در طی فصل تابستان خوشه های نه چندان معطر گل به رنگ قرمز، کرم، صورتی، نارنجی، سفید، زرد و بنفش در انتهای ساقه تشکیل می شود. میوه آن به شکل کپسول هایی است که حاوی بذر می باشد. به دلیل داشتن ترکیبات سمی در اندام های هوایی آن، بخصوص در برگ ها، توصیه می شود که در دسترس کودکان و حیوانات نباشد.
هرس به شکل درخت تک تنه
اگر خواستید که گیاه شما تنها یک تنه داشته باشد، تمام شاخه ها بجز قوی ترین آنها را قطع نمایید. اتتهای شاخه باقیمانده را نیز قطع کنید تا رشد شاخه های جانبی تحریک شده و گیاه تاجی پر و انبوه داشته باشد. در این روش ارتفاع گیاه بستگی دارد به اینکه چه طولی از قسمت پایین تنه را از شاخه های جانبی خالی کنیم.
همچنین در این روش گیاه نیاز به قیم دارد تا در اثر سنگینی تاج گیاه، تنه اصلی نشکند.
آبیاری:
اگرچه گیاه بالغ خرزهره نسبت به کم آبی مقاوم تر از گیاهان جوان است، ولی بهتر است قبل از آنکه سطح خاک خشک شود، آبیاری نمایید.
اگرچه گیاه بالغ خرزهره نسبت به کم آبی مقاوم تر از گیاهان جوان است، ولی بهتر است قبل از آنکه سطح خاک خشک شود، آبیاری نمایید.
آفات و بیماریها و عوارض:
در آب و هوای گرم شته ها ممکن است گیاه را مورد حمله قرار دهند. شپشک ها هم با تغذیه از شیره گیاه، به آن آسیب زده و گیاه را ضعیف می کنند. لاروهای حشرات نیز از برگ های گیاه تغذیه می کنند. حشره سپردار نیز گاهی درپشت برگ ها پنهان شده و از شیره گیاه تغذیه می کند. برای مبارزه با این آفات باید از سموم سیستمیک که شیره گیاه را سمی می کند، استفاده نمود.
از بیماری ها می توان به بیماری گال اشاره کرد که موجب ایجاد گال بر روی قسمت چوبی گیاه شده و یا باعث رشد برگ های زیاد از یک نقطه روی ساقه می شود. (جاروی جادوگر)
برای درمان باید ساقه را از ۱۵ سانت زیر قسمت بیمار قطع کنید تا بیماری به سایر قسمت ها سرایت نکند.
در بیماری سوختگی برگ باکتریایی، حاشیه و نوک برگ ها سوخته و قهوه ای می شوند. برای درمان این بیماری سم خاصی وجود ندارد و باید ساقه را از ۴۰_۳۰ سانت پایین تر از قسمت آلوده قطع کنید.
انواع گونه ها:
عکس هایی دیگر از گیاه خرزهره:
