نامهای متداول: یاس چمپا، یاسمن چمپا، یاس اسپانیایی، رویال جاسمین
نام انگلیسی: Spanish jasmine
نام علمی: Jasminum grandiflorum
خانواده: Oleaceae زیتون
رنگ گل: گلهای آن سفید و گاهی خارج گلبرگها صورتی رنگ است.
شکل گل: 4 تا 6 پر به قطر حدود 2 تا 4 سانتیمتر
میوه: ندارد
اندازه حد اکثر: بالا رونده وپیچان به طول 5 تا 6 متر
فصل گلدهی: یاس چمپا در آب و هوای متعادل از خرداد تا مهرماه گل دارد.
برگ: ساقهای نازک و سبز رنگ دارد، برگچههایی مرکب به تعداد ۵ تا ۷ عدد به رنگ سبز تیره دارد.
خاستگاه و موطن گیاه: جنوب آسیا و هندوستان
توضیحات در مورد گیاه:
یاس نام عمومی تعداد زیادی گیاه به اشکال درخت، درختچه و پیچ های زینتی است که همیشه سبز یا خزان کننده می باشند شکل و رنگ گل در انواع آن متفاوت ،دارای ارقام کم پر، پرپر و خوشه ای، به رنگهای سفید، کرم، زرد، آبی بنفش در طبیعت خودنمایی میکنند. یاسها از خانواده های گیاهی مختلفی می باشندبعضی از آنها معطر و تعدادی بدون عطر میباشند.
یاس اسپانیایی (چمپا) گل ملی کشور تونس است.
یاس چمپا است که اصل آن از هندوستان است برگهای این گیاه همیشه کمی کج شده بنظر میرسد و قوی ترین رایحه را دارد و چند تا از آن یک خانه را عطر آگین میکند. دارای برگهای آن به رنگ سبز تیره براق با ۵ تا ۷ برگچه است. درختچه ای پیچنده با شاخه های مجنون است. گلها سفید، با ته رنگ بنفش در سطح زیرین بوده و بسیار معطر هستند که از بهار تا پاییز ظاهر میشود این گونه از نظر ساختار اندام های جنسی به دو شکل دیده میشود. یکی نوع Pin است که خامه آن طویل بوده و خارج از لوله جام گل دارد و دیگری نوع Thrum که خامه کوتاه و در داخل گل به صورت پنهان باقی میماند. نوع Pin نسبت به Thrum گل بیشتری میدهد از این گونه ها برای استخراج عطر استفاده میکنند.
قابلیت کشت و نگهداری در گلدان بزرگ را دارد در صورتی که گلدان در ارتفاع گذاشته شود به شکل آویز در می آید.
اگر بخواهیم در زمستان گلدانهای یاس چمپای ما در خانه گل داشته باشند، باید در ماه خرداد خاک گلدانها را عوض کنیم. در شهریورماه جوانههای گل در بعضی برگها ظاهر میشود و آخر همین ماه باید گلدانها را به داخل منزل ببریم و در روشنترین نقطه قرار دهیم (در حرارت ۲۰درجه)
بهترین گل چمپا در دی یا بهمن بهدست میآید. اگر درجه حرارت بالاتر از ۲۰درجه سانتیگراد باشد، رطوبت محیطی نیز مورد نیاز است.
خاک مناسب:
از خاک خوب دارای هیوموس و یا هوموس با پرلایت و یا بدون آن استفاده کنید . اگر خاک گلدانی که در ایران به صورت تجارتی عرضه میشود و در دسترس است از آن استفاده کنید و حتما خاک خوب برای این گیاه بکار ببرید، زیرا گیاه یاس سالها برایتان زیبایی خواهد آفرید.
روشهای ازدیاد و تکثیر:
تکثیر با بذر: -
تکثیر با قلمه: ازدیاد این درختچه به راحتی، بهوسیله قلمه سبز، در خردادماه انجام میشود.
خوابانیدن شاخه: به راحتی به وسیله قلمه ساقه یا خوابانیدن تکثیر میشود.
پیوند زدن: -
نیاز های نوری:
این گیاه به روشنایی زیاد احتیاج دارد.
بنابراین باید ایام زیادی از سال را در هوای آزاد و روشنایی کامل قرار داشته باشد.
حداقل به ۶ ساعت آفتاب کامل نیاز دارد ولی اگر درمحلی باشد که صبح ها ۶ ساعت تا ظهر آفتاب گیر است ولی در ظهر سایه آفتاب شود خیلی کیفیت گلها بیشتر میشود.
دما و آب و هوای ایده آل:
این گیاه نیمه همیشه سبز و همیشه سبز میباشد. این درختچه در زمستان سرمای چند درجه زیر صفر را تحمل میکند ولی در گرمای بالای ۵درجه سانتیگراد بهتر رشد میکند.
کاربردها:
علاوه بر استفاده زینتی و در محوطه سازیها، درصنایع عطر سازی و دارویی از آن استفاده فراوانی می شود.
خواص دارویی و درمانی:
روغن گل یاس تاثیر زیادی روی ذهن دارد و باعث آرامش می شود.
بوی مطبوعی دارد که باعث تغییر خلق و خو در فرد می شود و در ایجاد شادابی موثر است.
عفونت های قارچی و باکتریایی را درمان می کند.
عفونت هایی مانند سرفه، گرفتگی ریه، آسم و ناراحتی های دیگر تنفسی را برطرف می کند.
و ...
طریقه مصرف:
کود دهی:
از آنجایی که این گیاه گلدار است پس با کود کریستالون صورتی باید هر ۲ ماه یکبار تغذیه شود.
فراوانی گلهای گیاه یاس مخصوصا در گلدان به کود دهی منظم آن مستقیما ربط دارد، کود دادن را در تمام فصل گل دهی که تا اوایل زمستان هم ممکن است برسد میتوانید ادامه دهید از قاشق اندازه گیری استفاده کنید.
هرس:
گلها روی شاخه های یکساله تشکیل میشوند پس با هرس در آخر تابستان که شاخه ها چوبی شدند برای سال بعد تعداد شاخه های بیشتری گل خواهند داد.
آبیاری:
میانگین هفته ای ۲ بار آبیاری کنید بین دو آبیاری خاک خشک شده باشد
آفات و بیماریها و عوارض:
در تابستان مختصری به درختچه سایه میدهند تا گلها از گزند نور بیش از حد محافظت شوند. اگر شرایط مناسب برای گلدان یاس در نظر گرفته نشود، یعنی مدت زیادی در اتاق و محل تاریک بماند، بسیاری از برگها و همچنین شاخههای آن قهوه ای رنگ شده و از بین میرود.
انواع گونه ها:
عکس هایی دیگر از یاس چمپا :