گیاه کوزه ای
این گیاه از بزرگترین گیاهان حشره خوار است که بیشتر در مرداب ها و لجنزارها می روید. یک ساقه بلند و صاف و یک گل بزرگ با گلبرگ های سرخ و مادگی چترمانند دارد که در تابستان می شکفد. برگ هایش لوله ای و شبیه کوزه ای دهان گشادی هستند که دورتادور این ساقه و نزدیک به زمین قرار دارند. این گیاه در بهار ۵ یا ۶ برگ جدید می دهد. در پایان تابستان تمام برگ ها رشد کرده و کامل می شوند و در طول زمستان و حتی تا تابستان بعدی، باقی می مانند. این برگ ها آب را در خود نگه می دارند. حشرات جذب رنگ های روشن و شهد این گیاه می شوند. دیواره های داخلی برگ ها با پوششی مومی شکل پوشیده شده که آنها را بسیار لغزنده می کند. شهد گیاه در اطراف کلاهک و دهانه کوزه ترشح شده و حشره با رسیدن بر روی برگ به درون کوزه حرکت می کند، تارهای مو مانند که به سمت پایین متمایل هستند و سطح لغزنده کوزه، حشره را به پایین هدایت می کند. حشره نمی تواند از کوزه خارج شود، در آب آن غرق می شود. برگ کوزه ای منزلگاه موجودات بسیار ریز مانند تک یاخته ها، کرم های بسیار کوچک و سخت پوستان ذره بینی آبزی است. لارو سه نوع حشره هم در این کوزه ها زندگی می کنند که همزیستان گیاه هستند و همراه با باکتری ها، کار هضم حشره شکار شده را بر عهده دارند. در اوایل تابستان، حشرات بالغ از برگ های کهنه خارج شده و در برگ های تازه تخم گذاری می کنند. برگ کهنه که هضم کننده هایش را از دست داده، می میرد و برگ های تازه جایگزین آن می شوند.
شبنم خورشیدی یا دروزرا
این گیاه در بستر خزه خشک شده می روید و از بالا شبیه یک قطره درشت سرخ و براق است. برگ های گرد و پهن آن که هر یک بر روی ساقه ای جداگانه قرار گرفته، سرخ و کرک دار هستند و قسمت پایین برگ ها و ساقه سبز رنگ است. گل سفید رنگ آن بر روی ساقه آن که از میان رستنگاه ساقه های برگ ها خارج می شود، می شکفد. تارهای متعدد سوزنی شکل بر روی برگ وجود دارند که نوک هر یک از آنها یک قطره ماده چسبناک دارد که شبیه قطره شبنم یا شهدی شیرین به نظر می رسد. این قطره ها، حشراتی چون پشه، مگس و انواع حشرات دو بال را به سوی خود جذب می کند. حشره با فرود روی یک قطره، به آن چسبیده و با تقلا برای آزادی، بیش از پیش خود را به دام می اندازد.
پس تسلیم حشره ، تارها به ترشح شیره ای پر از آنزیم می پردازند که حشره را هضم و جذب کند. گاهی تمام برگ به آهستگی به دور شکار می پیچد و کار هضم حدود ۲ روز طول می کشد. سپس برگ گشوده شده و باقیمانده حشره همراه با باد از برگ جدا می شود.
باتروت، بلدرورث
bladderwort
butterworth
گیاه گوشت خوار کره ای یا باترورت
این گیاه یکی از نامتعارف ترین گیاهان حشره خوار است. این گیاه بر روی شکاف سنگ ها و صخره ها می روید. باترورت گل هایی ظریف و زیبا، معمولا به رنگ بنفش و آبی دارد که در ماه های آخر بهار می شکفند. باترورت نام خود را به خاطر برگ هایی که به نظر چرب و کره ای می رسند، گرفته است. برگ های این گیاه به صورت مجموعه ۳ تا ۶ تایی بر سطح زمین می رویند و دارای دو نوع غده ترشحی هستند. غدد برآمده ای که کار ترشح ماده چسبناک و کره ای را بر عهده دارند و غدد کوتاهی که مواد هضم و جذب کننده را ترشح می کنند.
این دو غده بویی ایجاد می کنند که مگس ها، شته ها و شش پایان را به تله چسبناک جذب می کند. حشره ای که به دام بیافتد، با تقلا برای رهایی، موجب ترشح شیره هضم کننده می شود. برگ ها به آهستگی لوله می شوند و حشره را هضم و جذب می کنند.
گیاه گوشت خوار مثانه دار یا بلدرورث
این گیاه در برکه ها، دریاچه ها و نهرهایی با جریان آب آهسته و در کل در آب هایی با عمق کمتر از ۶۰ سانتیمتر یافت می شود. این گیاه بدون ریشه در نزدیکی سطح آب شناور می شود و شاخه های آن تا ۹۰ سانتیمتر و بلندتر رشد می کند و ساقه های آن پر برگ هستند. این ساقه ها تا ۲۰ سانتیمتر بالای سطح آب رشد می کنند و خوشه هایی از گل های زرد رنگ، شبیه گل میمون، بر آنها می شکفد. ساقه های زیرآبی منشعب شده و برگ های نخ مانندی، از آنها جوانه می زند. این برگ ها دارای کیسه های کوچک و سبکی هستند که شبیه مثانه است. مثانه های جوان شفاف هستند و به تدریج تیره می شوند. هر مثانه در واقع یک تله ریز و تو خالی است. اگر یک حشره آبزی کوچک یکی از چهار تار محرک این مثانه را لمس کند، در تله باز می شود و مانند یک جارو برقی، حشره به داخل این کیسه مکیده شده و درب تله در یک چشم برهم زدن، حدود یک ۱۵ هزارم ثانیه، بسته می شود. ساقه ها که دارای غدد ترشح آنزیم هستند، کار هضم و جذب طعمه را بر عهده دارند. مثانه پس از یک یا دو ساعت آماده شکار طعمه جدید خواهد بود.
گیاه ساراسینا یا sarracenia
این گیاه گوشت خوار و زیبا، بومی سواحل شرقی آمریکای شمالی، تگزاس و جنوب شرقی کانادا و از خانواده ساراسنیاسه و گیاهی دائمی و با ریزوم است. این گیاه حتما باید دارای خاکی ضعیف و مردابی و اسیدی باشد. گلدهی آنها در اول بهار شروع شده و پس از اتمام شروع به تولید کوزه ها تا آخر پاییز میکنند، در آخر پاییز هم گیاه پژمرده شده و انرژی خود را صرف ذخیره سازی در ریزوم میکند تا در بهار گلدهی داشته باشد.برگ های این گیاه شبیه به یک قیف تکامل یافته و و برگ های بالایی هم شبیه هود عمل کرده و مانند یک دریچه از نفوذ آب باران به داخل کوزه جلوگیری میکند تا اسید یا شیره کوزه رقیق نشوند. گل های آن چتر مانند هستند و توسط زنبور ها گرده افشانی می شوند.حشرات به وسیله رنگ و بو و نکتار آن که در بالای کوزه ترشح می شوند ،جذب شده و مسیر داخلی دیواره کوزه به وسیله آنزیم ها و شیره داخل کوزه چرب شده و مسیری یکطرفه را به وجود می آورد که دیگر برگشت ممکن نیست. هنگام به دام افتادن حشره، آنزیم های تجزیه کننده ترشح شده و حشره را تجزیه می کنند.
Genlisea
جنلیسیا
گیاهی از خانواده Lentibulariaceae که تا سال 1988هنوز راز این گیاه کشف نشده بود. بوته هایی به هم فشرده و درهم که در مناطق مرطوب نیم کره جنوبی در آفریقا و آمریکا می روید. ریشه های این گیاه که ظریف و نابجا بوده و از روی ریزوم ها جوانه زده اند، توانایی جذب آب و استحکام گیاه را ندارند. استقرار این گیاه در خاک خیلی خیس یا مردابی صورت می گیرد .این گیاه ۲ نوع برگ دارد. برگ های روی سطح که کار فتوسنتز و غذا سازی را انجام می دهند.
و برگ های زیر سطحی که وظیفه شکار موجودات را دارند، حتی کار ریشه ها در جذب آب و استحکام گیاه را هم انجام می دهند.
این برگ ها برای این کار کمی ساختار خود را تغییر داده و شبیه به لوله های توخالی مارپیچی شده اند. با فشار مکش پیوسته رو به داخل آب، حشرات به داخل کشیده می شوند. سپس در طول مسیر به وسیله کرک ها و موهای جاذب، جذب و هضم می شوند. سیستم این گل مثل گل اوتراکولاریا آبزی می باشد
دارلینگتون
یک گیاه عجیب از خانواده گیاهان گوشت خوار است. نگهداری این گیاه در منزل بسیار سخت بوده و دمای شبانه روز نقش اساسی در زندگی این گیاه ایفا می کند. اختلاف دمای مورد نیاز برای این گیاه در ریشه و ساقه، حدود ۱۵ درجه است. یعنی ریشه دمای بیش از ۱۰ درجه را نمی تواند تحمل کند. به خاطر ظاهرش به آن سوسن کوبرا یا گیاه کبرا می گویند. بومی شمال کالیفرنیا است و نسبتا کمیاب و حساس بوده و بیشتر در مرداب ها و باتلاق ها زندگی می کند. برگ های این گیاه به صورت تیوب درآمده، در پایین محفظه هضم و در بالا هم دریچه ورود و تله، تعبیه شده است. قسمت بالای برگ که به رنگ قرمز و صورتی دارد، حشره را جذب خود می کند، دو قسمت برگ مانند جلوی تله دارای غدد ترشحی نکتار و شکر و مواد معطر دارد که به جذب حشره کمک می کند. بعد از اینکه حشره جذب شد حشره از در ورودی وارد منطقه تله شده و چون سقف آن منطقه شفاف است و آسمان پیداست و حشره هم که میل به پرواز رو به بالا دارد، در داخل آن برای پیدا کردن خروج تلاش می کند. داخل هود و تله، سطوح واکسی و چسبنده، دارای کرک هایی درجهت مخالف هستند. وقتی حشره خسته شد و روی آن نشست دیگر راه برگشتی ندارد .داخل محفظه هضم، اسید های آمینه کار هضم قسمت های نرم حشره را انجام داده و قسمت های سخت آن همانجا تجمع می کند یا دفع می شود.گل های این گیاه را حشرات گرده افشانی می کنند ولی تا به حال حشره گرده افشان آن شناسایی نشده. ولی طبق حدسیات دانشمندان بنا به دلایلی، گرده افشانی توسط سوسک ها انجام می شود.
Byblis
گل رنگین کمان
یک جنس کوچک ۷ جنسی از خانواده بیبلیداسه که در سال ۱۷۷۰ در شمال استرالیا کشف شد. تقریبا از گونه های بیابانی گوشت خوار محسوب می شود. ولی گونه های آبزی نیز دارد. دور ساقه آن را نوعی ماده موسیلاژی فرا گرفته که بازتاب آن زیر نور آفتاب، شبیه به رنگین کمان می شود. تمامی این گیاهان بهتر است با سینی و از زیر آبیاری شوند و ترکیبی از خاک کمپوست و ماسه نیاز دارند.
گیاهی است یکساله یا چند ساله که در سرتا سر ساقه، بجز گل ها، دارای غده های چسبیده است. ساقه که مواد موسیلاژی و چسبنده تولید می کند تا حدودی مثل گیاه شبنم خورشیدی عمل کرده، حشره به تصور اینکه این غده ها نکتار هستند، روی ساقه می نشیند. برگ های تیز گیاه که با غده ها پوشیده شده اند، عمل هضم این حشره را انجام میدهند. فرق آن با شبنم خورشدی در اینست که این گیاه ساقه خود را به دور حشره پیچ نمی دهد.
گیاه آسیاب آبی
گیاهی از خانواده دروزراسه و از گونه های نزدیک به ونوس حشره خوار است، به خاطر نحوه قرار گیری برگ ها به دور ساقه، به آن آسیاب آبی می گویند.
گیاهی بدون ریشه و تنها گونه کاملا آبزی است که دارای ساقه های شناور روی آب است. در برخی کشور های دنیا مثل اروپا و استرالیا در برکه ها و مرداب ها یافت می شود. این گیاه برای شکار به آب گرم ۲۰ درجه نیاز دارد.
تله های این گیاه در زیر آب مثل ونوس است، به طوری که داروین به آن ونوس مینیاتوری آبزی گفته. این گیاه دارای کرک هایی هست که وقتی لاروها یا موجودات ریز به آن برخورد می کنند، سریعا با فشار دادن آب به بیرون بسته شده و حشره را گیر می اندازد، سپس با آنزیم های مربوطه عمل هضم را شروع می کند. دهانه تله ها در فاصله زمانی ۰٫۰۱ تا ۰٫۰۲ ثانیه باز و بسته میشود که سریع ترین حرکت در بین گیاهان است. dionea
ونوس حشره خوار
بسیاری از افراد هنگام صحبت از گیاه حشره خوار به یاد ونوس مگس خوار (Venus flytrap) می افتند. این گیاه در مرداب های سواحل شرقی آمریکا می روید و از جمله گیاهانی است که می توان در گلخانه نیز پرورش داد. تله این گیاه از دو برگ تشکیل شده که مانند کفه های صدف باز و بسته می شوند. به محض اینکه حشره ای محرک های درخشان این برگ ها را لمس کند، تله بسته می شود و تا زمان هضم حشره، بسته باقی می ماند.این گیاه از آن دسته گیاهانی است که میتواند بشمارد!!! یعنی ۳ عدد کرک در وسط تله گیاه تعبیه شده که با برخورد به این ۳ کرک تله بسته می شود، حتی اگر دو کرک تکان بخورد، بسته نخواهد شد. از این جهت گیاه حرکات طعمه را می شمارد که از حضور و شکار مطمئن شود. امروزه این گیاه در رستوران های استرالیا به جای دستگاه های مگس کش استفاده می شود تا از استفاده سم جلوگیری شود. تله های این گیاه فقط ۳ الی ۴ بار می تواند تا قبل از مردن و سیاه شدن شکار کند. پس نباید هرگز با مداد یا دست و خودکار و برس، انرژی گیاه را تلف کنیم. نگهداری این گیاه در منزل راحت بوده و فقط به جای روشن و خاک خیس و البته ضعیف و اسیدی و رطوبت بالا نیاز دارد. برای ایجاد شرایط مرطوب، کاشت آن در تراریوم توصیه می شود.نکته جالب این است که گل های این گیاه بالاتر از برگ ها ظاهر می شوند که حشرات گرده افشان، گیر تله نیفتند.
بعد از مدتی بذر ها می رسند. می توان بذرها را در فریزر به مدت ۲ ماه نگه داشت و سپس کاشت.
می توان گیاه را با تقسیم ریزوم تکثیر هم کرد.