برای کسب اطلاعات بیشتر در هنگام " خرید شمعدانی " اطلاعات زیر مفید خواهد بود.
معرفی گل شمعدانی
نام علمی: pelargonium
خانواده :Geraniaceae
مشخصات:
گونه های این جنس همگی بومی آفریقای جنوبی مخصوصا ناحیه کاپ هستند. هیبریدهایی از این جنس که به عنوان گیاه آپارتمانی استفاده میشوند. معمولا چند ساله بوده و ارتفاع آن ها در طبیعت در حدود یک تا ۲ متر هم می رسد شمعدانی برگهای بزرگ، کرکدار و کروی دارد گل ها بزرگ و به رنگ سفید، قرمز و بنفش و به شکل گل آذین چتر ساده روی ساقه ظاهر می شوند.
مراقبت: این گیاه به نور زیاد، گرمای معمولی، آبیاری فراوان، رطوبت کم تا متوسط خاک قلیایی احتیاج دارد.
کود: کود مورد نیاز شمعدانی را باید به میزان ۵ گرم در لیتر، هر هفته یکبار، از اردیبهشت تا شهریور، مصرف کرد.
خاک: مخلوطی از خاک جنگلی ، تورب و ماسه، برای رشد و نمو گیاه شمعدانی مناسب می باشد. این خاک باید بدون ماده آهکی باشد.
روش تکثیر: انواع شمعدانی را می توانید به آسانی از اوایل تا اواخر تابستان تکثیر نمائید. قلمه های انتهایی ساقه را با یک چاقوی تیز به طول ۱۰ سانتیمتر جدا کنید و سپس انتهای قلمه را پس از جدا کردن برگهای پایینی در پودر هورمون ریشه زایی فرو برده و در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر، حاوی کمپوست بذر و قلمه قرار دهید. لازم است فقط کمی، مرطوب نگهدارید. ریشه دهی قلمه شمعدانی یک ماه طول خواهد کشید. دمای محیط را در این مدت روی ۱۸ درجه سانتیگراد تنظیم کنید. زمانی که ریشه ها رشد کردند، گیاه را در گلدانی با قطر دهانه ۱۳سانتیمتر، حاوی کمپوست با پایه پیت، بکارید. به خاطر داشته باشید قبل از هر آبیاری خاک گلدان تقریبا خشک شده باشد.
معمولا چند ساله بوده و ارتفاع آن ها در طبیعت در حدود یک تا ۲ متر هم می رسد
شمعدانی برگ های بزرگ، کرکدار و کروی دارد. گل ها بزرگ و به رنگ سفید، قرمز و بنفش و به شکل گل آذین چتر ساده روی ساقه ظاهر می شوند.
خانواده شمعدانی یک خانواده نسبتاً پر گیاه است. تعداد زیادی از آنها بعنوان شمعدانیهای بذری تحت، عنوان گیاهان یکساله در فضای آزاد کشت میشوند.
شمعدانی علاوه بر اینکه در داخل ساختمان قابل نگهداری است بخش عمده مصرف آن در فضای آزاد میباشد. به دلیل تنوع رنگ (صورتی، ،ن نارنجی، سفید و قرمز) در طراحیهای گوناگون در فضای آزاد استفاده میشود. حتی شمعدانی معمولی به عنوان کشت نواری border plant هم مورد مصرف دارد و گاهی به عنوان کشت متراکم و کپهای استفاده میشود.
شمعدانی عطری گیاهی است که برگ های معطر و گل های صورتی رنگ کوچکی دارد. برگهای ظریف و کرک دار و سبز آن بخش زینتی گیاه است که به نور مستقیم آفتاب بسیار حساس است و باید گیاه را در سایه آفتاب درختان کاشت تا با سوختگی حاشیه برگها مواجه نشویم.
گلدهی شمعدانی بسته به گونه،در فصل بهار، تابستان و مقداری از پائیز است، شمعدانی عطری در اواخر بهار به مدت کوتاهی گل می دهد. همه شمعدانی ها روزخنثی هستند یعنی نسبت به طول روز بی تفاوت هستند. گلدهی در شمعدانی معمولی به میزان انرژی تابشی دریافت شده بستگی دارد.
شمعدانی معمولی در گستره دمایی وسیعی می تواند رشد کند و گل بدهد. در قلمه ها، دمای شبانه ۲۱ درجه گلدهی را تسریع می کند. در شمعدانی های بذری، افزایش دما از ۱۰ تا ۲۴ درجه، سرعت رشد و گلدهی را بالا می برد. شمعدانی عطری در دمای ۵ تا ۱۰ درجه بیشترین رشد و نمو را از خود نشان میدهد. در تولید اقتصادی شمعدانی، دمای روزانه ۲۰ درجه و شبانه ۱۷ درجه برای گیاه فراهم می کنند.با وجود این در نقاط سرد به ناچار باید در ماه های زمستان و حتی در فصول دیگر شمعدانی ها را به داخل منزل برد یا آنها را در گلخانه نگهداری نمود. شمعدانی در محیط داخلی منزل نیز به خوبی رشد می کند. تهویه هوای اتاق ها، عامل مهمی در نگهداری شمعدانی است.به طور کلی شمعدانی، گیاهی ویژه آب و هوای متعادل و کمی مرطوب سواحل دریاست. در شرایط محیطی سرد و خشک، برگ های مسن شمعدانی قرمز رنگ می شوند.
شمعدانی های معمولی به نور مستقیم آفتاب نیاز دارند و در سایه، غنچه های گل در آنها تشکیل نمی شوند.به همین دلیل در زمستان به خاطر تابش کم آفتاب، گل خوبی نمی دهند. از طرفی آفتاب شدید برای آنها مضر و باید در تابستان برای آنها کمی سایه ایجاد کرد. بعضی انواع شمعدانی حتی در زمستان هم به خوبی گل می دهند، استفاده از نور مکمل در زمستان که میزان نور کم است باعث تسریع گلدهی می شود.
به طور کلی شمعدانی را باید در محلی به نسبت خشک پرورش داد و در فاصله بین دو آبیاری باید خاک گلدان خشک شود. شمعدانی پیچ و شمعدانی عطری نیاز بیشتری به آبیاری دارند و خاک آنها باید همیشه مرطوب باشد. تولید کنندگان از تنش آبی برای کاهش رشد، کنترل ارتفاع گیاه و مقاوم سازی آن پیش از فروش استفاده می کنند.
شمعدانی در زمستان نیاز چندانی به کود ندارد. در سایر فصل ها،محلول پاشی ماهیانه با یک کود کامل و با غلظت کم نتیجه خوبی می دهد. کودپاشی و آبیاری بیش از حد، باعث رشد رویشی زیاد و کاهش تعداد گل می شود.
آفات و بیماری های شمعدانی :
بوته میری شمعدانی: در محل هایی که تراکم بوته زیاد است خسارت بیشتری وارد می کند و با آبیاری بیش از حد نیز گسترش می یابد. این بیماری از بخش ریشه و طوقه گیاه شروع شده و باعث سیاهی طوقه گیاه میشود.
پوسیدگی ریشه: می تواند در نتیجه عواملی مانند آب زیاد،اکسیژن کم، آبشویی بیش از حد و تجمع بیش از حد نمک های محلول در خاک ایجاد شود.
زردی برگ ها: به دلیل آبیاری کم یا بیش از اندازه، مواد غذایی، شرایط نامساعد جوی و خشکی بیش از حد و یا کمی نور ایجاد می شود.
ناهنجاری های فیزیولوژیک: در شمعدانی پیچ،یک ناهنجاری که ورم گفته می شود مشاهده شده که در آن یاخته های روزنه در سطح زیرین برگ جدا شده و به طور غیر عادی چوب پنبه ای می شوند.
این ناهنجاری ناشی از زیادی فشار تورژسانس در زمان بسته بودن روزنه در شب است که در این موقع تبخیر و تعرق کم است ولی سیستم ریشه ای فعال است و در دسترس بودن آب کافی و دمای بالای خاک، به ادامه انتقال آب به برگ ها کمک می کند.
گیاه بی حال است : دلیل آن آبیاری کم یا زیاد یا هوای سرد است.شرایط را بازبینی کنید.
تارهایی روی برگ ها کشیده شده:
اگر تار عنکبوت باشد که مفید است. زیرا عنکبوت همیار کشاورز است و در شکار حشرات و انواع آفات کمک می کند ولی اگر در زیر برگ ها تار باشد علامت کنه است و باید هر چه سریع تر با کونفیدور سمپاشی شود. عامل اصلی کنه هوای خشک است پس غبار پاشی هفته ای ۳ بار و پر کردن زیر گلدانی فراموش نشود!
مگس های سیاه به دور گیاه در حال پروازند: با ریختن سنگ ریزه و یا سنگهای زینتی روی خاک گیاه آنها مدفون می شوند یا کنترل با دست و یا عصاره سیر برای مبارزه کافیست.
نوک برگ ها قهوه ای شده: از خشکی هوا و تشنگی می باشد.
گیاه گل نمی دهد: اگر در فصل گلدهی باشد شاید گیاه انرژی به گل رفتن را نداشته باشد، مثلا نور برای غذاسازی یا تغذیه کافی در اختیار نداشته باشد.
گلها میریزد: احتمالا از هوای گرم و خشک باشد،البته هوای سرد هم می تواند باعث ریزش گلها شود.
سرشاخه ها سیاه می شوند: سیاه شدن سرشاخه ها می تواند از سرمای بیش از حد، یخ زدگی، گرمای زیاد، و یا قارچ باشد شرایط را بازبینی کنید.
برگ ها قرمز رنگ می شوند : از کمبود فسفر می باشد و احتمالا بخاطر هوای سرد باشد که فسفر قابل استفاده گیاه در خاک را نامحلول می کند
تکثیر شمعدانی با قلمه علفی ساقه که از اول تابستان تا اواسط پائیز از روی گیاهان برداشت می شود، به راحتی امکان پذیر است. قلمه ها را باید از شاخه های جدید گرفت که خود سبز بوده و در ضمن رسیده و تا حدودی چوبی شده باشند، قلمه باید درست از زیر یک گره قطع شود.قلمه باید ساده و به طول ۸-۱۲ سانتی متر و دست کم دارای ۳-۴ گره باشد. برگ های پائینی قلمه و نیز گل ها باید حذف شوند. قلمه ها را در ماسه و در محیط گرم گلخانه کشت کنید. استفاده از مواد ریشه زایی لازم نیست. در روزهای اول، به قلمه ها سایه داده می شود ولی پس آنکه خطر پژمردگی رفع شد، به تدریج به آنها نور کافی می دهند.