گل تاج الملوک با نام علمی AQUILEGIA HYBRIDA و نام انگلیسی COLUMBINE (نامهای دیگر: Columbine 'McKana Hybrid', Granny's bonnet 'McKana Hybrid' Aquilegia Hybrida) گیاهی است چندساله از جنس Aquilegia که در دارای 60-70 گونه که اغلب در علفزار ها، بیشه زار ها، و در ارتفاعات بالا در سراسر نیمکره شمالی می رویند. جنس Aquilegia نام خود را از کلمه لاتین Eagle گرفته است به خاطر شکل گلبرگ آن که شبیه پنجه عقاب است.
از گونه های گل تاج الملوک: تاج الملوک صورتی, تاج الملوک جنگلی و تاج الملوک قفقازی نوع بستانی آن گلهایش سر به بالا است و نوع وحشی آن گلهایی افتاده به رنگهای مختلف دارد. این گیاه در دشت های آمریکا,فراوان می روید و گل تاج الملوک در کلرادو آمریکا به رنگ آبی است.این گل نشان ایالتی کلرادو است.
ارتفاع گل تاج الملوک در حدود سی تا صد سانتی متر است و زمین با خاک معمولی و مرطوب و آفتابگیر را دوست دارد. در برابر سرما مقاوم است و به لحاظ کوتاه بودن گیاه، در حاشیه بوستان‌ها کاشته می شود و عمر گلهای آن در حدود سه هفته میباشد
گل تاج الملوک از نور زیاد لذت می برند اما به گرمای بیش از حد محیط حساس است ,به خصوص در تابستان.در هر حال گل تاج الملوک را در نواحی گرم نظیر جنوب,در زیر سایه بان ها و همراه پوشش مالچ می توانید کشت کرد (مالچ همچنین در زمستان از گیاه مراقبت می کند). محل رویش گل تاج الملوک در علفزار ها و ارتفاعات بالا در نیمکره شمالی می باشد.
زمان گلدهی آن از اوایل تا اواسط بهار هر سال می باشد و معمولا گلهای زیبای آن دارای ۵ گلبرگ و گاها بیشتر است.رنگ شکوفه آن از آبی و سفید به زرد,قرمز و یا صورتی می باشد و از سال دوم انتظار گل دهی میرود.عمر گل های آن در حدود سه هفته می باشد.
از طریق بذر دراواسط بهار در خزانه کشت می شود,سپس در اوایل پاییزآن را گلدانی کرده در باغچه ها می کارند. به خاطر سمی بودن این گیاه بهتر است از کاشتن آن در خانه اجتناب شود.
آبیاری هفتگی برایش کافی است به استثنای فصول گرم که به آبیاری اضافی(هر چند روز یکبار) محتاج می شود.شرایط غرقابی را دوست ندارد,پیشنهاد می شود آبیاری را زمانی انجام دهید که سطح خاک خشک شده باشد(آبیاری بیش از حد سبب پوسیدگی آن و زردی برگ های گیاه می شود).
آبیاری کمتر از حد مجاز و وارد شدن تنش خشکی به گیاه سبب عدم گلدهی,ریز شدن گلها, سوختگی حاشیه و نوک برگ های گیاه و کوتاه تر شدن عمر گل ها می شود
.تهیه آب حاوی کود محلول و کود دهی به این روش(همراه آبیاری) به صورت ماهیانه به تولید گل های بهتر و افزایش کیفیت گیاه کمک می کند(سبب لقاح و تولید شکوفه به طور منظم,تولید شکوفه روشن تر و شاخ و برگ ضخیم تر می شود).
تکثیر:
بهترین و مناسب ترین خاک برای جوانه زنی بذرها به خصوص بذر گیاهان خاص و کمیاب ترکیبی از پیت ماس و خاک کوکوپیت است چون این خاک رطوبت را برای جوانه زدن بذرها به خوبی در خود نگه میدارد.
ترکیب خاک برای کاشت بذر انواع گیاهان خاص و کمیاب: ( ۳۰ درصد کوکوپیت + ۵۰ درصد پیت ماس + ۲۰ درصد پرلیت) البته از کوکوپیت خالی هم می توانید استفاده کنید اما رشد بذرها خیلی به کندی و ضعیف صورت میگیرد برای تامین مواد مغذی جوانه ها بهتر است مقداری پیت ماس و یا اگر پیت ماس نداشتین از مقداری کود دامی یا ورمی کومپوست استفاده نمائید.ابتدا باید خزانه ای آماده کنید تا بذرها در آن کاشته شوند و هیچوقت بذرها را مستقیم در گلدان اصلی نکارید.
برای خزانه گرفتن گلدانی با دهنه بزرگ اما ارتفاع کم تهیه کنید و درون آن خاکی که ترکیب نموده اید را بریزید و آبیاری کنید تا خاک خوب خیس شود چون بعداز پاشیدن بذرها نمی توانید خوب آبیاری کنید حالا بذرها را به فاصله ۲ الی ۳ سانتیمتر بر روی خاک بپاشید، لایه خیلی نازکی از خاک ترکیبی که درست کردین را روی بذرها بریزید مقدار ریختن خاک بر روی بذرها به اندازه بذر شما بستگی اگر بذرها ریز باشند مثل بذر حسن یوسف باید لایه خیلی نازکی بر روی بذرها بریزید و کاملا روی بذر را نپوشانید چون بذرهای ریز زود پوسیده می شوند و اگر بذرها متوسط هستند حدود نیم سانت و اگر بذرها بزرگ هستند با توجه به اندازه بذر باید خاک طوری باشد که خاک روی بذر را خوب بپوشاند.
حالا مجدد به آن آب بدهید اگر بذرها ریز هستند آب اسپره کنید چون آبیاری به غیر از اسپره کردن باعث جابجایی بذرها می شود.اگر بذرها درشت هستند به آرامی آب بدهید.
سپس روی گلدان نایلون فریزر بکشید به طوری که هوا خارج نشود این کار باعث حفظ رطوبت و گرما می شود که عمل جوانه زنی به راحتی صورت میگیرد.
وقتی جوانه ها از خاک بیرون زدند نایلون را از روی گلدان بردارید و وقتی چهار یا شش برگ در آوردن آنها را از خزانه در بیاورد و در زمین یا گلدان اصلی با خاکی غنی به صورت جدا گانه بکارید.
دمای مناسب برای جوانه زنی اکثر بذرها ۱۸ الی ۲۵ درجه میباشد
بذر به راحتی جوانه می زند و می توان آن را از اوایل بهار تا اواسط تابستان کاشت. عمر بوته آن به طور متوسط ۳ الی ۴ سال است. بذر این گیاه اگر در میان مواد و بستری که کمی رطوبت نگه می دارند مثل کوکوپیت,پیت ماس و سایر مواد مشابه کشت شده و در شرایط حدود ۵ تا ۶هفته در دمای سرد ۲ تا ۵ درجه قرار داده شوند جوانه زنی بهتری خواهد داشت.
بعد از برطرف شدن نیاز سرمایی بذرها، می توان برای کاشتن اقدام کرد اما معمولا اوایل فصل بهار زمانی مناسب و خوب برای این کار است. برای کشت بذر می توان از مخلوط خاک معمولی به همراه خاک برگ استفاده کرد و با لایه نازکی از خاک پوشش داد.
باید قبل از قرار دادن بذرها بر روی سطح خاک حتما مخلوط خاک را ابتدا مرطوب نمایید. سپس بذرها را پخش می کنیم و بعد سطح خاک را آبیاری می کنیم. جوانه زنی بذرها معمولا ۱۵ روز به طول می انجامد و گیاه تولید شده از بذر معمولا۲ تا ۳ سال طول خواهد کشید تا به گلدهی برود.
روش دیگر که ساده ترین روش ازدیاد آن است, تقسیم بوته های چند ساله مادری است که در بهار و قبل از شروع فصل رشد و نمو انجام می گیرد والبته هر چند سال یکبار می بایست نسبت به آن اقدام شود. اصولا تکثیر با بذر بهتر است زیرا گیاهان بالغ اگر به دلیل تقسیم از خاک بیرون آورده شوند حداقل ۲ سال زمان نیاز دارند تا مجدد به اوج گلدهی خود برسند. در این روش مناسب تر این است که تا موقع رکود و استراحت گیاه صبر شود.
توانایی ریزش بذر ها را به صورت خود به خودی پس از رسیده شدن دارد(پس از ریزش در همان محل گیاهان جدید تولید می شود) اما اغلب مردم ترجیح می دهند مانع این اتفاق شوند و بذر ها را در محل دلخواه خود بکارند
