آفات و نگهداری از برگهای گیاهان آپارتمانی
تمیز کردن برگ:
در داخل ساختمان ها غبار بسیار نرمی وجود دارد که بر روی کلیه اشیاء از جمله شاخ و برگ گیاهان می نشیند و رنگ آنها را تیره و کدر می سازد.
بدین جهت بایستی گاه به گاه این غبار بسیار ریز را به وسیله یک آستری نرم و یا یک اسفنج مرطوب پاک نمود.
برگهای مخمل مانند یا آنها که دارای فلس های نقره ای ظریف است نمی تواند با آستری مرطوب تمیز شود. بدین جهت که در این گونه موارد از یک برس نرم یا یک قلم مو استفاده می کنند.
برای شفاف تر و زیباتر نمودن برگهای درشت و صاف مانند برگ «فیکوس»ها و یا «منسترا»ها به جای آب از آبجو و گاه مخلوطی از آب و شیر به نسبت مساوی و یا محلول روغن سفید تابستانی استفاده می نمایند روغن سفید مذکور علاوه بر نقش پیشگیری از ابتلاء گیاه به شته موجب پیدایش رنگ قرمز خوش حالتی در برگ ها نیز می شود توسط نهال های مریض جلوگیری شود.
گاهی اوقات بر روی برگها لکه های خشک و نسبتاً پهنی دیده می شود که عامل آنها بیماری نیست بلکه حاصل سوختگی برگها به هنگام قرار گرفتن در پشت پنجره های آفتابگیر در تابستان یا کمبود آب و یا افراط در استفاده از کودهای شیمیایی است.
خشک شدن اطراف برگهای پیر «منسترا» و یا ریزش برگهای پایین «فیکوس»ها امری طبیعی است. زیرا اگر چه این دو گیاه دارای برگهای دائمی است اما این برگها جاودانی نیست و با گذشت زمان پژمرده شده و می افتد و در چنین مواردی جستجوی عوامل انگلی کاری بیهوده است.
اما در عین حال رعایت پاره ای از مراقبتها مانند: آب دادن به گیاه، شستشوی برگها، تغییر گلدان آن در وقت مناسب، گزینش جایی کاملاً روشن ولی به دور از تابش مستقیم خورشید برای آن و بالاخره تدارک محیطی نه چندان خشک پیر شدن گیاه را به تاخیر انداخته و برگهایش را مدتها سرزنده نگه می دارد. در مورد «منسترا»ها می توان حتی حاشیه خشک شده برگها را با قیچی چید.
بیماری های جدی گیاهی و باکتری های خطرناکی که درباره گیاهان گلدار هوای آزاد خیلی متداول است کمتر به سراغ گیاهان زینتی آپارتمانی می آید. ولی گیاهان دارای الیاف گوشتی دچار نوعی فساد ریشه می شود که علت آن افراط در آب دادن به گیاهان به ویژه در زمستانهاست.
بیماری دیگری که به صورت گرد سیاهرنگی شبیه به «سن» ظاهر می شود. موسوم به «دود زدگی» است. این بیماری که لکه هایی را بر روی اندام های سبز گیاه موجب می شود به علت قارچی است که بر روی سطح برگها و ساقه ها زندگی می نماید و از ماده شیرینی که با خود گیاه در اثر تابش شدید: خورشید میتراود و یا در اثر وجود حشراتی مانند Cochcnilles سوسک هاو شته ها به وجود آمده است تغذیه می نماید.
این بیماری به خودی خود خطری ندارد اما موجب تضعیف فعالیت کلروفیلی شده و گیاه را کثیف و نازیبا می سازد. با این بیماری مستقیماً مبارزه نمی کنند بلکه جلو پیشرفت آن را از طریق مبارزه با حشراتی که عامل غیر مستقیم محسوب می شود می گیرند.
حشرات و انگل ها:
باید دانست که انگل های حیوانی به مراتب متداول تر و خطرناک تر از امراض گیاهیست و با این گونه انگلها از جمله شته ها و Cochcnilles سوسک ها تار عنکبوت های قرمز و گاهی نیز aleurodes حشرات سفید باید جدا مبارزه کرد.
«شته» حشره بسیار ریزیست که بدنش نرم و به رنگ های سبز و خاکستری و سیاه دیده می شود. این حشره در نوک جوانه گیاهان و برگهای تازه آنها لانه کرده و شیره نباتی گیاه را می مکد و آن را در اثر نیش های خود بدقوار و نازیبا می سازد. این حشره که بسیار پر زاد و ولد بوده و به سرعت افزایش می یابد مانع رشد و رویش گیاه می شود و شیره ای پس می دهد که بر روی آن دوده ها گسترش می یابد.
در طبیعت بسیاری از حشرات از تغذیه «شته»ها زندگی می کنند. اما در آپارتمان ها نمی توان روی آنها حساب کرد بلکه باید از راه داروهای ضد انگل که براساس ترکیبات فسفری چه همراه و چه بدون روغن ساخته شده است به دفع آنها پرداخت. زیرا اثرات این گونه فراورده های دارویی بادوام تر از داروهای مالیدنیست.
«کُشُنیل» یا شپشک که حشره ای نظیر «شته» است شامل دو نوع می باشد: یکی از این دو به شکل سپرهای پهن است که لاکی قهوه ای رنگ یا خاکستری دارد و معمولاً خود را به پشت برگ می چسباند به طوری که روی رگ برگها و گاه ساقه گیاه قرار می گیرد. اما نوع دوم آن پوشیده از نوعی موهای نرم سفید رنگ است که در زیر آنها کاملاً پنهان می ماند.
این حشره بیشتر بر روی ساقه ها و دمبرگ ها و پشت برگها مشاهده می شود. چنانکه اگر برگ گیاه غلافی شکل باشد، حشره در محل اتصال برگ به ساقه لانه کرده و بدین ترتیب از بین بردنش ناممکن می گردد. زیرا در جایی پناه گرفته است که دسترسی بدان بسیار مشکل و در عوض حمله به اندام های سالم از آنجا بسیار آسانست.
این حشره نیز مانند «شته» ساقه ها و برگها را می مکد و از بین می برد. از این حشره ماده شیرینی به فراوانی ترشح می شود که منشاء «دود زدگی» است. تا زمانی که تعداد این حشرات زیاد نشده است می توان آنها را به وسیله یک آستری مرطوب و یا حتی انواع سپر مانند آن را به وسیله ناخن جدا نمود و از بین برد و در غیر این صورت مداوایی با مواد نفتی به خصوص در موقع تولد نوزاد آن یعنی در تیرماه برای غالب گیاهان ضروری است. این حشره که زاد و ولد بسیار سریع دارد گاه به قدری فراوان می شود که قشرهای ضخیمی را در زیر برگها تشکیل می دهد که نظیر آن را بر روی خرزهره ها به خوبی می توان دید.
در این گونه موارد روش مداوای پیش گفته اثری ندارد و متاسفانه باید مقدار زیادی از شاخ و برگهای آلوده گیاه را کوتاه نمود و بعضی از شاخه ها را به وسیله شعله از بین برد. اگر چه جوانه های سالم نیز کم کم بدان مبتلا می شود اما با پاشیدن داروهای نفتی می توان بالاخره گیاه را از شر این انگل ها راحت ساخت.
عنکبوت قرمز به کرم های ریزی گفته می شود که به رنگ قرمز یا زرد مشاهده می گردد و به قدری ریز است که به زحمت می توان با چشم غیر مسلح آنها را دید. این کرمها را به هنگامی که هوا گرم و خشک باشد به فراوانی می توان در پشت برگها مشاهده نمود.
در اثر نیشهای بیشمار آنها لکه های کوچکی بر روی برگها ظاهر می شود که موجب پژمردگی و قهوه ای شدن آنها می گردد. ایجاد رطوبت بسیار زیاد از زاد و ولد این کرمهای ریز جلوگیری می نماید و راه دیگر مبارزه با آنها سمپاشی با ترکیبات فسفر یا داوهایی مانند tetradifon یا dicfol می باشد.
ضمناً alcurodesها یا مگس های سفید حشرات بسیار ریزیست که به ندرت در آپارتمان ها دیده می شود راه مبارزه با آنها سمپاشی با همان داروهایی است که در مورد «شته»ها بیان گردید.
مشاهده مورچه بر روی گیاهان نشانه وجود مخفیانه «شته» و «شپشک» در آنجاست. مورچه به خودی خود ضرری ندارد ولی وجود آن برای استفاده از شیره ایست که انگل های یاد شده ایجاد می کند.
