معرفی گیاه- آلیسوم Alyssum

آلیسوم (گل عسل – قدومه) Lobularia maritima (مترادف با Alyssum maritimum) به خانواده Brassicaceae تعلق دارد  و بومی نواحی مدیترانه‌ای است. آلیسوم گیاهی یکساله/دوساله، علفی و کوتاه قامت است که بین 5 الی 30 سانتیمتر ارتفاع می یابد و هر بوته آن نیز می تواند در حدود 30-20 سانتیمتر بر روی سطح زمین فضا را اشغال کند. گلهای کوچک این گیاه در حدود 5 میلمتر قطر دارند و به رنگهای صورتی، سفید، سوسنی و بنفش دیده می شوند. عطر این گلها شیرین است و به دلیل شباهتی که به بوی عسل دارد گاهی با نام گل عسل نیز معرفی می شود.

دوران گلدهی از اواسط/اواخر بهار تا فرارسیدن سرما و یخبندان انتهای پاییز است.آلیسوم یکی از بهترین انتخابها به عنوان کف پوش و همچنین پر کردن فاصله بین سنگها است زیرا علاوه براینکه به خوبی سطح زمین را می پوشاند گلهایی به تعداد زیاد تولید می کند که زیبایی را برای محیط اطراف به ارمغان می آورد. البته به دلیل عطر شیرینی که دارد حشرات بخصوص زنبورها را به سمت خود جلب می کند .نام این گیاه در انگلیسی Sweat Alyssum می باشد.

شرایط محیطی:

آبیاری: این گیاه از نمونه هایی است که وقتی در مکان خود مستقر شد و شروع به گلدهی کرد، به آبیاری متوسط تا کم نیاز دارد. یعنی باید بگذاریم تا سطح خاک تقریبا خشک شود و بعد به گیاه آب دهیم. آبیاری بیش از اندازه و خیس بودن همیشگی خاک پای گیاه از جمله عوامل عدم رشد و عدم گلدهی مناسب این گیاه است همچنین در این شرایط احتمال شیوع برخی از بیماری های قارچی و پوسیدگی پایین ساقه های گیاه افزایش می یابد.

نور: مکانهایی با آفتاب کامل (حداقل 8-6 ساعت نور مستقیم آفتاب) یا نیمه آفتاب (5-4 ساعت نور مستقیم آفتاب ) برای این گیاه مناسب است. مکانهای سایه و بدون آفتاب مستقیم موجب بلند شدن بیش از اندازه ساقه ها، افزایش فاصله برگها بر روی ساقه ، گلدهی اندک و یا عدم گلدهی و عطر ضعیف گلها و شیوع بیماری های قارچی از جمله سفیدک پودری خواهد شد.

دما: گرمای هوا در طی تابستان می توان منجر به کاهش گلدهی این گیاه شود اما با فرارسیدن انتهای تابستان و فصل پاییز مجددا شاهد گلدهی بیشتر این گیاه خواهیم بود. توجه کنید که این گیاه در مناطقی با دمای بالای صفر درجه سانتیگراد در طی زمستان می توانند تا چند سال به زندگی خود ادامه دهند البته برای تشویق این گیاهان در چنین شرایطی حتما باید در فصل زمستان گیاهان را به خوبی سرزنی کرد (یک سوم از ارتفاع گیاه باقی می ماند) تا با آمدن بهار باز  هم به خوبی رشد کرده و گلدهی داشته باشند.

خاک: در مورد خاک سخت گیر نیست و  ترکیب یک قسمت خاک معمولی باغچه + یک قسمت خاک برگ برای این گیاه مناسب است. البته استفاده از مقداری شن(به مقدار یک قسمت در ترکیب مخلوط خاک+خاک برگ) نیز به زهکش بهتر خاک محل کاشت این گیاه کمک می کند. همچنین اگر خاک محل کاشت به خوبی اماده شده باشد و از خاک برگ نیز استفاده شده باشد و با توجه به این که این گیاه  عمری یکساله دارد معمولا لزومی ندارد که از کود استفاده شود. بخصوص اینکه غنی بودن بیش از اندازه خاک و یا کوددهی بیش از اندازه می تواند موجب کاهش گلدهی این گیاه شود. به هر حال اگر خاک از مواد غنی چندان بهره ای ندارد می توان از کودهای کامل همانند فرمول 10-10-10 هر ماه یک مرتبه برای این گیاه استفاده کرد.

تکثیر: این گیاه را با بذر تکثیر می کنند. بذرها را می توان 6-5 هفته قبل از اتمام زمستان در محیطی محافظت شده همانند اتاقهای داخل منزل کاشت و اگر تمایل دارید که به شکل مستقیم بذرها را در خاک باغچه بکارید باید صبر کنید که بهار برسد و بعد از خطر آخرین یخبندان بهاره نسبت به کاشت بذرها در خاک باغچه اقدام کرد. بذرها را می توان بر روی سطح خاک گستراند. لزومی ندارد که روی بذرها خاک بریزیم.فقط کافی است که با کف دست بذرها را به سطح خاک بفشاریم. برای آبیاری می توان تا زمان سبز کردن بذرها از روش غبارپاشی با آب استفاده کرد که بذرها جابجا نشوند. دمای مناسب 24-13 درجه سانتیگراد است و گلدان محتوی بذرها را باید در مکانی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار داد. جوانه زنی بذرها 20-15 روز طول می کشد. زمانی که گیاهان جوان را به باغچه منتقل می کنیم می توان فاصله 20-15 سانتیمتر را بین هر دو گیاه در نظر گرفت.

آفات و بیماری: شته ها بخصوص زمانی که گیاه در استرس است می توانند به مشکل تبدیل شوند. این گیاه چندان به بیماری ها حساس نیست اما اگر در شرایطی سایه و خاکهای سنگین که زهکش خوبی ندارند کشت شود ممکن است برخی از بیماری های قارچی همانند سفیدک پودری و یا پوسیدگی ساقه ها رواج بیابد.

هرس: اگر گلهای پژمرده هرس شوند دوران گلدهی این گیاه طولانی تر می شود. البته به دلیل علفی بودن این گیاه چیدن تک تک ساقه های گل پژمرده سخت است بنابراین می توان بعد از اتمام اولین اوج گلدهی ، با کمک قیچی هرس، بوته ها را به شکل یکنواخت و تا یک دوم ارتفاع آنان سرزنی کرد. بعد از مدتی ساقه های جدید می روید و گلهای بیشتری نیز تولید می شود.